Flip flop devresi, karşılıklı ledlerin ya da lambaların yanıp sönmesi mantığına dayanarak oluşturulan bir elektronik devredir . Bu devrede amaç bir led yanarken diğerinin sönmesidir.
Bir demir döküm atölyesini düşünürsek, döküm ustasının elinde iki adet çekiç olduğunu varsayalım. Usta demiri döverken elindeki iki çekici ayna anda demire vurmaz. Çekicin bir tanesini demire vururken diğerini havada tutar ve bu işi senkronize bir şekilde gerçekleştirir.
Devrenin şeması şekil 1 de verilmektedir.
Devrede Kullanılan Elemanlar:
Devrede kullanılan kondansatör 100 uF lık kutuplu bir kondansatördür ve şarj deşarj olarak üzerine enerji yükler ve belli bir süre sonra üzerindeki enerjiyi boşaltır. Kondansatörün şarj ve deşarj olma durumu kondansatörün değerine bağlı olarak değişir.
Devrede bulunan transistörler BC547 ismine sahip NPN transistörlerdir. Bu transistörlerin beyzi pozitif polarma alığından transistörü iletime sokar.
Aşağıdaki resimde bc547 entegresinin dış görünüşü ve bacak bağlantı yapısı görülmektedir.
Bir demir döküm atölyesini düşünürsek, döküm ustasının elinde iki adet çekiç olduğunu varsayalım. Usta demiri döverken elindeki iki çekici ayna anda demire vurmaz. Çekicin bir tanesini demire vururken diğerini havada tutar ve bu işi senkronize bir şekilde gerçekleştirir.
Devrenin şeması şekil 1 de verilmektedir.
Devrede Kullanılan Elemanlar:
- 2x470 ohm
- 2x10 Kohm
- 2x100 uF
- 2xBC547
- 1 adet 9V pil ya da güç kaynağı
Yukarıdaki flip flop devresi board ya da plakete kurulabilir. Ayrıca Proteus programında devrenin simülasyonu yapılıp çalışma prensibini kavramak mümkündür.
Devrenin Çalışma Prensibi:
Devreye enerji verildiğinde kondansatörlerin şarj olma durumuna göre iki kondansatörden biri diğerine göre daha erken şarj olur. Bunun nedeni kondansatörlerin yapılarından kaynaklamnaktadır. Değerleri aynı olsa bile her kondansatör aynı anda sarj ya da deşarj olmaz.
Q1 transistörüne bağlı kondansatörün diğerine göre daha erken şarj olduğunu varsayalım.
Yani c2 kondansatörünün c1 kondansatörüne göre önce şarj olduğunu varsayalım. Dolayısıyla Q1 transistörünün beyzi c2 kondansatörü üzerinden şarj olur. c2 kondansatörüne bağlı led yani yeşil led yanar . Q1 transistörü iletime geçtiği anda c2 kondansatörü bu sefer deşarj olur. Tam bu sırada c1 kondansatörü şarj olur ve Q2 transistörünü iletime sokar ve kırmızı led yanar. Bu işlem senkronize bir şekilde gerçekleşir.
Yani c2 kondansatörünün c1 kondansatörüne göre önce şarj olduğunu varsayalım. Dolayısıyla Q1 transistörünün beyzi c2 kondansatörü üzerinden şarj olur. c2 kondansatörüne bağlı led yani yeşil led yanar . Q1 transistörü iletime geçtiği anda c2 kondansatörü bu sefer deşarj olur. Tam bu sırada c1 kondansatörü şarj olur ve Q2 transistörünü iletime sokar ve kırmızı led yanar. Bu işlem senkronize bir şekilde gerçekleşir.
Aşağıdaki video'da flip flop devresi proteus programında kurulup çalışması incelenmiştir. Proteus programının demosunu http://www.labcenter.com/download/prodemo_download.cfm#professional linkinden indirip kurabilirsiniz.
Devrede kullanılan kondansatör 100 uF lık kutuplu bir kondansatördür ve şarj deşarj olarak üzerine enerji yükler ve belli bir süre sonra üzerindeki enerjiyi boşaltır. Kondansatörün şarj ve deşarj olma durumu kondansatörün değerine bağlı olarak değişir.
Devrede bulunan transistörler BC547 ismine sahip NPN transistörlerdir. Bu transistörlerin beyzi pozitif polarma alığından transistörü iletime sokar.
Aşağıdaki resimde bc547 entegresinin dış görünüşü ve bacak bağlantı yapısı görülmektedir.
Şekil 1'deki flip flop devresinde ledlerin yanıp sönme süresi kondansatörlerin kapasite değerine ve direnç değerlerine bağlı olarak değişir.
Transistörlü flip flop devresinde kullanılan kutuplu kondansatörler 100 uF lık değere sahiptirler.
şekil 3' deki kutuplu kondansatörün + ve - uçları bulunmaktadır. kondansatörün eksi kutbu devrenin şase kısmına gelmektedir. Kondansatörlerin kapasite değerleri devredeki transistölerin iletime ve kesime gitme sürelerini etkilemektedir. Bu süreler de devrede kullanılan led diyotların yanma ve sönme sürelerini etkiler.
 |
| -şekil 3- |
Yorum Gönder for "Flip Flop Devresi"